www.wilczury.fora.pl

kamila-zara

Zwyrodnienie stawów
Psy, podobnie jak ludzie, cierpią na choroby zwyrodnieniowe stawów. Ta dolegliwość dotyka coraz młodsze osobniki. Jak im pomóc? Jaką zastosować dietę, aby odczuwały mniejszy ból?

Zwyrodnienie stawów (OA – osteoarthritis) jest chorobą bolesną i degeneracyjną o powolnym przebiegu. Prowadzi do ubytku chrząstki stawowej, czego następstwem jest odsłonięcie powierzchni kości znajdującej się pod chrząstką. W większości przypadków choroba ta występuje u psów ras dużych i olbrzymich, rzadziej u średnich i małych.

Objawami choroby są: kulawizna, sztywność ciała, niechęć do schodzenia po schodach i wyraźna bolesność przy wchodzeniu do góry oraz przy wstawaniu z posłania. Przyczyny choroby zwyrodnieniowej stawu są liczne, mogą mieć charakter wrodzony, rozwojowy bądź urazowy.

Przyczyny i skutki
Stosunkowo częstą przyczyną zapalenia kości i stawów są choroby ortopedyczne okresu rozwojowego. Dieta odgrywa istotną rolę przy chorobach narządu ruchu w okresie wzrostu. Przekarmianie szczeniąt pokarmem o dużej zawartości wapnia powoduje gwałtowny ich wzrost, zwiększenie długości kości i przyrost masy ciała. To obciąża szkielet i prowadzi do dysplazji stawów biodrowych i/lub łokciowych oraz osteochondrozy (martwicy chrzęstno-kostnej) stawu ramiennego, kolanowego czy skokowego.

Zwyrodnieniowy stan zapalny może być spowodowany przez "zużycie materiału" związane z wiekiem albo przez uraz (np. zerwanie więzadła krzyżowego przedniego, zwichnięcie stawu nadgarstkowego, łokciowego lub biodrowego albo operację stawu). Stan ten może być również skutkiem zranienia w wyniku wypadku drogowego. Do innych przyczyn można zaliczyć otyłość, zbyt intensywne ćwiczenia obciążające stawy i zaburzenia genetyczne, jak achondroplazja (powodująca karłowatość, charakterystyczną dla niektórych ras, np. alaskan malamute czy labrador).

Uszkodzenie (pierwotne i wtórne) chrząstki stawowej powoduje zapalenie błony maziowej i uwalnia substancje wywołujące stan zapalny włącznie z interleukinami (białka wydzielane przez komórki układu odpornościowego i wykorzystywane do przekazywania sygnałów pomiędzy tymi komórkami). Proces ten z kolei uaktywnia enzymy powodujące dalszą degenerację chrząstki. W wyniku tego kwas arachidonowy ulega przekształceniom, pojawia się obniżenie progu bólu, rozszerzenie naczyń torebki stawowej i obrzęk oraz podwyższenie ciepłoty stawu.

Powierzchnie stawowe nie są namaszczane, a chrząstka nie otrzymuje wystarczającej ilości produktów odżywczych i w konsekwencji następuje dalsze jej uszkodzenie. To błędne koło należy przerwać, eliminując przyczyny. Zmieniając drogi rozkładu kwasu arachidonowego, obniża się wpływ mediatorów zapalnych i/lub zwiększa zdolności regeneracyjne chrząstki.

Zasady postępowania
Nie ma jeszcze leku skutecznego w walce ze zwyrodnieniowym zapaleniem kości i stawów. Postępowanie lecznicze polega na złagodzeniu bólu i zahamowaniu dalszego procesu zwyrodnienia chrząstki stawowej. Ważnym elementem leczenia jest ograniczenie wagi i dostosowanie aktywności fizycznej chorego psa do stopnia zaawansowania choroby.

Krótkie spacery na smyczy lub pływanie poprawiają samopoczucie psa i przyczyniają się do uwolnienia endorfin (hormonów szczęścia) o działaniu przeciwzapalnym.

Najczęściej stosowanymi środkami farmakologicznymi są niesteroidowe leki przeciwzapalne, które można podawać przez dłuższy czas. Leki z grupy glikokortykosteroidów dają poprawę stanu klinicznego, ale jednocześnie występuje obniżona regeneracja chrząstki stawowej, dlatego długotrwałe stosowanie nie jest wskazane.

Lecznicza dieta
Odpowiednia dieta może w znacznym stopniu przyczynić się do ograniczenia leczenia farmakologicznego. Ma ona za zadanie dostarczenie składników niezbędnych do odbudowy chrząstek oraz regulujących reakcję zapalną i chroniących przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Czynniki chondroprotekcyjne (ochraniające chrząstkę stawową) poprawiają metabolizm chondrocytów i komórek produkujących maź stawową. Niektóre chrząstkoochronne składniki znajdują się w nutraceutykach (środkach spożywczych łączących w sobie wartości żywieniowe i cechy środków farmaceutycznych).

W osteoarthritis zwierząt i ludzi stosuje się następujące nutraceutyki: glukozaminę, siarczan chondroityny, wielonienasycone kwasy tłuszczowe, antyoksydanty i produkty z małży. W lecznicach weterynaryjnych dostępne są m.in. preparaty, takie jak Arthroflex czy Arthrosan, zawierające te składniki oraz specjalistyczne karmy stosowane przy zwyrodnieniu stawów.

Nutraceutyki stosowane w chorobie zwyrodnieniowej stawów:

Glukozamina
Glukozamina pobudza regenerację chrząstki poprzez zwiększoną syntezę kolagenu i aktywność chondrocytów. Ma też umiarkowane właściwości przeciwzapalne.

Siarczan chondroityny
Jest głównym glikozaminoglikanem chrząstki stawowej, pobudza aktywność chondrocytów, zapobiega tworzeniu się złogów, zakrzepów i włóknika w płynie maziowym, hamuje degradacyjną rolę enzymów.

Wielonienasycone kwasy tłuszczowe
Nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, poza wpływaniem na ilość enzymów, działają też na poziomie syntezy białka. Psom z ostearthritis zalecana jest dieta bogata w tran, który jest cennym źródłem kwasów EPA i DHA.

Przeciwutleniacze
Witamina E, C, luteina chronią komórki przed atakiem wolnych rodników. Korzystną rolę w walce z osteoarthritis odgrywają mikroelementy: cynk, selen, krzem i mangan.

GLM – produkty z małży
Stosowanie sproszkowanych małży odławianych u wybrzeży Nowej Zelandii powoduje zmniejszenie nasilenia objawów klinicznych u psów z zapaleniem stawów. Małże zawierają glikozaminoglikany (siarczan chondroityny), nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, aminokwasy, witaminę E i C, cynk, miedź, magnez.